Một trong những phương pháp hiệu quả để cải thiện tình trạng chậm nói ở trẻ chính là sử dụng các tài liệu dạy trẻ chậm nói. Bài viết dưới đây, Omega Vit sẽ gợi ý cho ba mẹ một số cuốn sách “gối đầu giường” để có thể tương tác, trò chuyện với trẻ hiệu quả hơn, từ đó giúp con yêu phát triển ngôn ngữ bình thường như các bạn đồng trang lứa.
Chậm nói là gì? Khi nào trẻ được coi là chậm nói?
Việc học nói ở trẻ bắt đầu ngay từ khi trẻ chào đời, là một quá trình dài trải qua nhiều giai đoạn. Ban đầu trẻ tiếp nhận thông tin từ bên ngoài và phản ứng của trẻ chỉ là những cử chỉ, điệu bộ như mỉm cười, khóc, cau mày, khua chân, múa tay,… như “thay lời muốn nói”. Tiếp đó là những tiếng bập bẹ chưa thành lời, các thanh âm “o, a,..”. Dần dần trẻ có thể nói được những từ đơn giản đầu tiên, đó là tiếng “bà, ba, bế,…”.
Trải qua quá trình học hỏi, vốn từ vựng của bé đã tích góp được đáng kể chúng có thể ghép được 2 – 3 từ đơn thành câu ngắn, hiểu được mệnh lệnh đơn giản của mẹ,… Sau cùng là giai đoạn bùng nổ “ngôn từ” diễn ra vào năm thứ 3. Mẹ sẽ thấy bé “bi bô” đủ thứ và liên tục đặt câu hỏi. Đây là nền tảng cho bé phát triển khả năng ngôn ngữ trong những năm về sau.
Với trẻ mắc chứng chậm nói, những đặc điểm trên dường như diễn ra chậm hoặc không thường thấy ở trẻ. Trẻ dùng cử chỉ nhiều hơn là lời nói. Vốn từ vựng nghèo nàn nên trẻ gặp khó khăn trong việc giao tiếp và hiểu mệnh lệnh. Hoặc nói những từ lặp đi lặp lại. Ngoài ra, giọng nói của trẻ còn không rõ, ngay cả ba mẹ cũng không thể hiểu được ngôn ngữ của bé.
Chậm nói ảnh hưởng đến sự phát triển và tương lai sau này của trẻ. Do đó, ba mẹ cần có cách hỗ trợ con kịp thời để sớm bắt kịp với bạn bè cùng trang lứa.

Tài liệu dạy trẻ chậm nói mang đến lợi ích gì?
Những cuốn tài liệu dạy chậm nói là công cụ đắc lực giúp ba mẹ:
Gắn bó hơn với con cái
Hình ảnh bố, mẹ ngồi đọc sách cho con nghe thật đáng yêu. Bạn nên dành nhiều thời gian cho hoạt động này cùng trẻ nhỏ. Không chỉ giúp ba mẹ và trẻ có những giờ phút vui vẻ, thư giãn bên nhau mà còn giúp trẻ cảm nhận được sự quan tâm, yêu thương với chúng ta. Từ đó rút ngắn “sợi dây” khoảng cách, trẻ sẽ tự tin và tương tác nhiều hơn với ba mẹ.
Giúp trẻ tập đọc dễ dàng
Sách là kho từ vựng bao la mà ba mẹ có thể dạy cho trẻ. Mặc dù trẻ có thể chưa hiểu rõ nghĩa, nhưng qua lời đọc truyền cảm của ba mẹ, chúng sẽ cảm nhận được. Đồng thời bắt chước cách phát âm và học hỏi nhanh hơn.
Kích thích sự phát triển não bộ
Một trong những lợi ích của việc đọc sách là giúp bé kích thích khả năng sáng tạo, cải thiện chức năng não bộ. ba mẹ nên tìm mua những cuốn sách phù hợp với lứa tuổi, nội dung vui vẻ. Đặc biệt là có nhiều hình ảnh, màu sắc nổi bật để trẻ thỏa sức tưởng tượng.
Tiếp thu kiến thức một cách tự nhiên
Sách là nguồn cung cấp kiến thức bao la và rộng lớn. Duy trì thói quen đọc sách hàng ngày, trẻ sẽ hiểu hơn về thế giới xung quanh: các loài động vật sống như thế nào, cây cỏ phát triển ra sao,… Ngoài ra, trẻ cũng có thể góp nhặt được những một kho từ vựng mới từ trong sách. Tất cả những điều này sẽ “thấm” vào não trẻ một cách tự nhiên.
Một số tài liệu dạy trẻ chậm nói hay tại nhà
Dưới đây là gợi ý một số sách dạy trẻ học nói mà ba mẹ nên trang bị:
Cùng con học nói
Đây là cuốn sách “gối đầu giường” của các bậc cha mẹ có con chậm nói. Tác giả của “Cùng con học nói” là Sally Ward – chuyên gia tâm lý với hơn 20 năm kinh nghiệm. Cuốn sách là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa kiến thức sinh lý và tâm lý học. Trong cuốn sách này, ông có nhắc tới giai đoạn then chốt trong quá trình phát triển ngôn ngữ của trẻ, đó chính là 3 năm đầu đời. ba mẹ cần nắm bắt để không bỏ lỡ cơ hội phát triển này ở trẻ.

Ngoài ra, tác giả còn khuyên ba mẹ nên dành ra mỗi ngày nửa tiếng để cùng học nói với trẻ theo phương pháp mà cuốn sách đưa ra. Lưu ý, trong quá trình dạy con học nói cần tránh tiếng ồn và cám dỗ để trẻ có được sự tập trung tối đa.
Thơ cho bé tập nói
Được phát hành bởi Nhà xuất bản Văn học, cuốn sách này bao gồm hơn 100 bài thơ ngắn với nội dung gần gũi, dễ đọc, dễ nhớ, về các chủ đề như thiên nhiên, động vật, gia đình,…
Thông qua tập thơ này, bé sẽ dễ dàng nhận biết được các con vật và những thứ xung quanh mình. Chẳng hạn như:
“Hay nói ầm ĩ
Là con vịt bầu
Hay hỏi đâu đâu
Là con chó vện ,…”
Cùng con vượt qua hàng rào giao tiếp
Con bạn chậm nói? kém giao tiếp? thiếu tập trung? mắc tự kỷ? ,… Cuốn sách này là dành cho bạn.
Nội dung cuốn sách có 3 chương: chương 1 nói về những thách thức con đang gặp phải, vì sao con không nói? Chương 2 giúp ba mẹ hiểu đúng được chứng chậm nói và cách can thiệp phù hợp. Và chương cuối, hướng dẫn các hoạt động mà ba mẹ có thể trải nghiệm tại nhà.
Sách Giúp con phát triển ngôn ngữ
“Giúp con phát triển ngôn ngữ” được tác giả Kato Kumiko viết dựa trên các kinh nghiệm đã từng đồng hành với cậu con trai Hiro trong hành trình giúp còn phát triển ngôn ngữ. Nội dung chủ yếu muốn chia sẻ của cuốn sách này đó chính là các phương pháp được đúc kết trong quá trình hoàn thiện khả năng sử dụng ngôn ngữ của con, dạy trẻ cách sử dụng từ ngữ.
Phương pháp được tác giả liên tục chia sẻ trong cuốn tài liệu này đó chính là “dạy con bằng danh từ vốn có”. Tức là khi trò chuyện, giao tiếp với trẻ nhỏ, các bậc phụ huynh phải linh động hơn trong việc sử dụng nhiều từ vựng, các danh từ liên quan đến cuộc sống hàng ngày để trẻ có thể tiếp nhận và ghi nhớ tốt hơn.
Sách Thúc đẩy giao tiếp
Nếu các bậc phụ huynh đang tìm kiếm công cụ hỗ trợ cải thiện ngôn ngữ hiệu quả cho trẻ chậm nói thì cuốn sách “Thúc đẩy giao tiếp” chính là lựa chọn hoàn hảo và đáng đầu tư. Đây là cuốn sách chứa đựng nhiều ý tưởng thực tế, thú vị, hấp dẫn, gần gũi với trẻ nhỏ nên có thể hỗ trợ trẻ tiếp thu dễ dàng hơn, từ đó cải thiện các khó khăn về ngôn ngữ, giao tiếp.
“Thúc đẩy giao tiếp” mang đến hơn 300 trò chơi và hoạt động thú vị cho trẻ chậm nói, trẻ tự kỷ.
Đồng thời, cách thức trình bày của sách cũng vô cùng đơn giản, rõ ràng, thân thiện với nhiều đối tượng khác nhau, giúp ba mẹ dễ dàng dạy cho trẻ khi không có nhiều chuyên môn về giáo dục. Trong sách còn hỗ trợ gợi ý, hướng dẫn về các cách sáng tạo để sử dụng đồ vật, đồ chơi hàng ngày đối với trẻ chậm nói, giúp trẻ có thêm nhiều cơ hội để gia tăng khả năng ngôn ngữ
Ngoài những tài liệu dạy trẻ chậm nói kể trên, ba mẹ có thể tham khảo các đầu sách như: Thúc đẩy giao tiếp của tác giả Simone Griffin – Dianne Sandler, Dạy con học nói của tác giả An Khánh Nhung, Giúp con phát triển ngôn ngữ của tác giả Kato Kumiko,…
Trên đây là gợi ý một số tài liệu dạy trẻ chậm nói. Mong rằng với những gợi ý này, ba mẹ sẽ tìm ra “trợ thủ đắc lực” để đồng hành cùng con, giúp trẻ phát triển ngôn ngữ vượt bậc.
Xem thêm: Liệu có phải trẻ biết nói sớm sẽ thông minh hơn? Khoa học giải thích ra sao?